Wat is Autisme Spectrum Stoornis (ASS)?
ASS of Autisme Spectrum Stoornis is een ontwikkelingsstoornis waarbij het brein zich atypisch ontwikkelt. Andere vormen van ASS zijn o.a. Asperger, Pervasieve ontwikkelingsstoornis, …
De voornaamste kenmerken van ASS zijn moeilijkheden op gebieden van communicatie en sociale interactie.
Voor het merendeel van de personen met autisme zal bepaalde sensorische input al snel voor overprikkeling zorgen. Dit kan dan gaan over specifieke geluiden, kleuren, geuren, aanrakingen, … Omdat personen met ASS hier zo verschillend in zijn, kan het zinvol zijn om het sensorisch profiel in kaart te laten brengen door een psycholoog of auti-coach.
Bij Autisme Spectrum Stoornis spreekt men van een spectrum, omdat er veel variëteit is in hoe autisme tot uiting komt bij verschillende personen. Bij sommige personen heeft autisme een grote invloed op hun dagelijks functioneren en is het minder evident om een job te vinden, een vriendenkring uit te bouwen, terwijl het voor anderen haalbaar is om zelfstandig hun leven uit te bouwen. Sommige mensen met ASS hebben dan weer een uitzonderlijke muzikale gave of artistiek talent.
Hoe veel komt Autisme voor?
Ongeveer 1-2% van de Belgische bevolking heeft autisme. Autisme zou meer voorkomen bij jongens dan bij meisjes. Hoewel autisme een ontwikkelingsstoornis is (wat inhoudt dat de kenmerken al vanaf jonge leeftijd aanwezig zijn), is een diagnose op latere leeftijd zeker niet ongewoon.
Kenmerken van Autisme
De specifieke symptomen die voorkomen bij autisme, hangen af van persoon tot persoon en van leeftijd tot leeftijd. Ook kunnen symptomen die voorkomen bij autisme, ook voorkomen bij andere aandoening. Om autisme te diagnosticeren, is een grondige diagnostiek door een psycholoog of psychiater nodig.
Over het algemeen zijn de meest-voorkomende symptomen bij autisme, moeilijkheden op gebied van communicatie (taalgebruik) en sociale interactie.
Veelvoorkomende symptomen bij kinderen met autisme
:
Ontbreken van fantasiespel
Minder plezier halen uit het spelen met speelgoed
Repetitiever spelen
Minder reageren wanneer je het kind bij naam noemt
Trager verloop van de taalontwikkeling
Trager verloop van de non-verbale communicatie
Gebruik van enkele woorden of kort-zinnen in plaats van volzinnen
Weinig initiatief nemen tot spel met andere kinderen
Problemen ondervinden met wachten op hun beurt of het verliezen van een spel
Knuffels of fysieke aanrakingen moeilijker kunnen verdragen
Veelvoorkomende symptomen bij jongeren en volwassenen met autisme:
Reageren op anderen
Minder sociale intuïtie
Moeilijk reageren op de gevoelens en emoties van anderen
Moeilijkheden bij het interpreteren van sociale cues en lichaamstaal
Anders omgaan met nabijheid/afstand
Sociale interactie
Weinig tot geen oogcontact met anderen
Niet aanvoelen of begrijpen van sociale regels
Moeilijkheden met het aangaan van vriendschappen, sociale relaties
Ongepaste of ondoordachte sociale responsen
Denkpatronen en interesses
Repetitief denken
Veel of herhaaldelijk vertellen over specifieke interesses
Leven met een bepaalde routine, en het moeilijk vinden als deze routine verstoord wordt
Gedrag en fysieke handelingen
Repetitieve fysieke handelingen
Overgevoelig aan bepaalde geluiden, kleuren, smaken, …
Leven met autisme
Cliënten met autisme, beschrijven de wereld als chaotisch, verwarrend en onlogisch. Ze verkiezen zelf een bepaalde structuur of routine. Dit maakt dat het leven voor cliënten met autisme, vaak stress en angst uitlokt. Sociale situaties kunnen erg onvoorspelbaar zijn, en dan is het soms eenvoudiger om geen sociale relaties aan te gaan, ook al zouden ze het soms wel willen.
Wat is de oorzaak van Autisme Spectrum Stoornis?
Onderzoekers zijn het er nog steeds niet eens over wat de oorzaak is van ASS. Er zijn verschillende studies gebeurd rond de oorzaak van ASS, en er zou een genetische component meespelen. Daarnaast kunnen complicaties tijdens de zwangerschap, blootstelling aan toxines, of het voorkomen van bepaalde familiale aandoeningen, ook een rol spelen bij het ontstaan van ASS.
Hoe wordt Autisme Spectrum Stoornis gediagnosticeerd?
Om autisme correct te kunnen diagnosticeren, is er een diagnostisch traject dat doorlopen moet worden. Meestal bestaat zo’n diagnostisch traject uit verschillende sessies, waarbij zowel de cliënt zelf als de omgeving betrokken wordt. Er worden vragenlijsten en testen afgenomen, er zullen gesprekken plaatsvinden bij een psycholoog of psychiaters, er kunnen observaties gedaan worden thuis of op school, kortom, er komt heel wat bij kijken. Het is belangrijk dat de diagnostiek grondig gebeurt en dat er niet licht wordt overgegaan.
Hoe wordt Autisme behandeld?
Hoewel autisme niet genezen kan worden, zijn er tal van therapieën die het leven voor mensen met ASS aangenamer kan maken. Het is nodig dat je je als persoon goed voelt bij een specifieke therapievorm en dat deze wordt afgestemd op jouw behoeften. Veel cliënten met ASS hebben vragen om te werken rond de volgende levensdomeinen:
- Verbeteren sociale vaardigheden
- Verbeteren van communicatievaardigheden
- Vragen rond werk en studeren
- Vragen rond de diagnose autisme
- Sensorisch profiel laten opstellen
- Structuur leren aanbrengen
- Stressmanagement
- …