De ontwikkeling van de hersenen vanaf de bevruchting

Ons verhaal over de werking van de hersenen start al van voor de geboorte. Ongeveer een drietal weken na de bevruchting ontstaat bij de embryo een neurale plaat. In deze neurale plaat wordt er een groef gevormd die steeds dieper wordt. Op een gegeven moment, rond dag 21 sluit deze groef als een ritssluiting van achteren naar voren. Op dit moment ontstaat er een buis. Op dag 23 na de bevruchting, als de buis zich sluit, ontstaan er blaasjes aan de kant waar de hersenen komen. De buis onder de blaasjes wordt het ruggenmerg.

Omtrent 11 weken na de bevruchting groeit het voorste blaasje uit tot de grote hersenen. Na 16 weken is de eerste groef te zien. Na 13 weken is de hersenstam klaar. De kleine hersenen geraken geplooid.

Na negen maande, op het einde van de zwangerschap, hebben de hersenen hun vorm gekregen. Tot de laatste weken gebeuren er nog enorme ontwikkelingen op gebied van de hersenen. Het patroon van plooien (gyri en sulci) is zo goed als compleet. De grote hersenen zijn over de kleine hersenen en de hersenstam heen gevouwen.

Een baby wordt geboren met 125 miljard neuronen bij de geboorte. Op de leeftijd van 12 jaar heeft een kind nog maar 100 miljard neuronen. Dit proces heet corticaal snoeien (cortical pruning). Een groot deel van onze neuronen gaat al op jonge leeftijd verloren. Wat overbodig is, gaat eruit. Om deze reden wordt er aangeraden om al vanaf jonge leeftijd in te zetten bij kinderen op het stimuleren van de hersenen.

Bij de geboorte van de baby wegen de hersenen ongeveer 350 gram. De eerste maanden verdubbelt de hersenmassa van de baby. Alle neuronen zijn dan al aanwezig, maar er komen cellen bij die bijdragen aan de ontwikkeling van de neuronen.
De zenuwcellen krijgen uitlopers en worden voorzien van een myelineschede. De myelineschede zorgt voor isolatie van de zenuwcellen: deze isolatielaag zal ervoor zorgen dat informatieoverdracht sneller verloopt.

De myelinisatie van de hersenen gaat nog door tot de leeftijd van 25 jaar en de prefrontale cortex die belangrijk is bij het logisch redenen en bij het maken van beslissingen, is als een van de laatste aan de beurt. Dit zou voor deel kunnen verklaren waarom we in de puberteit vaker impulsieve beslissingen nemen.

Rond de leeftijd van 25 jaar zijn de hersenen volgroeid. Op volwassen leeftijd kunnen hersenen tot 1.5kg wegen. Een volwassen persoon heeft ongeveer 80 tot 100 miljard zenuwcellen of neuronen. Iedere neuron kan tot 5.000 verbindingen met andere neuronen maken.

Dat de hersenen volgroeid zijn, betekent niet dat ze nooit meer kunnen veranderen. Waar men er vroeger van uitging dat wanneer er hersencellen afsterven, deze voor altijd verloren zijn, vindt men momenteel steeds meer evidentie voor neuroplasticiteit. Zelfs op latere leeftijd kunnen er nog nieuwe zenuwcellen bijkomen.
Volgens de cliëntgerichte therapie heeft elke mens nood om te streven naar zelfontwikkeling. De mens wordt gezien als een uniek, zelfstandig individu dat zelf keuzes kan maken en niet als een hulpeloos passief wezen dat onderworpen is aan zijn driften. Het individu streeft naar zelfontwikkeling en congruentie, hiervoor is er onvoorwaardelijke acceptatie nodig vanuit de omgeving.

Mentale problemen ontstaan als het individu het contact met zichzelf verliest: vanuit de omgeving worden er bepaalde verwachtingen gesteld die niet congruent zijn met wat de cliënt wil voor zichzelf.

Rogers stelt dat er in therapie een veilig klimaat gecreëerd moet worden door als therapeut echtheid, empathie & onvoorwaardelijk acceptatie naar voor moet dragen (grondhouding). Hierdoor zal de cliënt stilaan tot congruentie komen waardoor groei en persoonlijke ontwikkeling verder gezet kan worden.