Intelligentie onderzoek
(IQ-test)

Een intelligentie onderzoek of IQ-test brengt je verschillende intellectuele vaardigheden in kaart. Dit kan zowel bij kinderen worden afgenomen vanaf 6 jaar, als bij volwassenen.

Er kunnen verschillende redenen zijn om een intelligentieprofiel in kaart te brengen.

Voorbeeld 1: Een kind heeft moeilijkheden op verschillende vakken op school. De ouders vragen zich af of het met de intelligentie te maken heeft, of dat er andere factoren een rol spelen zoals bijvoorbeeld een aandachtsstoornis. In dit geval zullen we een IQ-test combineren met een onderzoek naar ADHD.

Voorbeeld 2: Er is een vermoeden van hoogbegaafdheid of van een mentale beperking.

Voorbeeld 3: Voor de terugbetaling van logopedie in België is het nodig om een IQ boven de 86 te hebben. Deze IQ-test moet goedgekeurd zijn door het RIZIV om in aanmerking te komen voor de terugbetaling. Bij deze vraag kiezen we voor een versnelde test-afname zodat op 90 min het IQ kan vastgesteld worden, met een verslag in pdf voor de ouders en voor de logopedist.

Voorbeeld 4: Je bent volwassen en je wou graag je intellectuele vaardigheden in kaart laten brengen. Hierbij wordt vooral gefocust op verschillende deelvaardigheden.

Hoewel er vroeger vaak gesproken werd over een bepaald IQ cijfer, bijvoorbeeld een IQ van 107, is de huidige visie om minder te kijken naar dit cijfer maar meer te kijken naar de deelvaardigheden.


Intelligentie, cognitieve vaardigheden en het intelligentie onderzoek volgens het CHC-model

Intelligentie kunnen we omschrijven als de vaardigheid om goed problemen te kunnen oplossen, goed te kunnen leren en veel te weten.

De visie rond intelligentie heeft al een hele evolutie doorgemaakt. Momenteel geldt het ‘CHC-model’ als één van de best uitgewerkte modellen. Volgens dit model is de algemene intelligentie (G) opgebouwd uit een waaier van verschillende cognitieve vaardigheden. We geven een overzicht van de belangrijkste vaardigheden in volgorde van belangrijkheid:

- Vloeiende intelligentie (Gf): vaardigheid om te redeneren en probleemoplossend te denken bij niet aangeleerde taken

- Kwantitatieve kennis (Gq): verworven wiskundige kennis en redeneren

- Gekristalliseerde intelligentie (Gc): verworven kennis en vaardigheden die belangrijk zijn in de eigen cultuur, waaronder de taalontwikkeling

- Kortetermijngeheugen (Gsm): vaardigheid om informatie kort te onthouden en te verwerken

- Visuele informatieverwerking (Gv): vaardigheid om gebruik te maken van visuele beelden om problemen op te lossen

- Auditieve informatieverwerking (Ga): vaardigheden om auditieve prikkels te kunnen waarnemen en bewerken

- Langetermijngeheugen (Glr): vaardigheid waarmee informatie op langere termijn efficiënt wordt opgeslagen en snel kan worden opgeroepen

- Verwerkingssnelheid (Gs): vaardigheid om eenvoudige cognitieve taken vloeiend en snel uit te voeren

Bij intelligentieonderzoek probeert men een beeld te krijgen van de intelligentie van een kind of volwassene, door de prestaties na te gaan op een hele reeks subtests die verschillende cognitieve vaardigheden meten. Eigenlijk zijn we niet in staat om ‘aanleg’ te meten, maar kunnen we enkel beoordelen wat het prestatieniveau is op een bepaald ogenblik, in vergelijking met leeftijdsgenoten. Een totaal IQ moet berekend worden op basis van het meten van een voldoende aantal cognitieve vaardigheden én het moet eveneens de belangrijkste cognitieve vaardigheden bevatten (bv. minstens vloeiende en gekristalliseerde intelligentie). Het totaal IQ is een belangrijk gegeven, maar het is minstens even belangrijk om een analyse te maken van het profiel van sterke en zwakke cognitieve vaardigheden. Intelligentietests worden steeds heel uitgebreid onderzocht op hun betrouwbaarheid en waarde.

Mogelijkheden voor intelligentie-onderzoek:

• WISC-V (Wechsler Intelligence Test for Childeren, 5e versie) is in Vlaanderen de meest gebruikte intelligentietest voor kinderen van 6 tot 17 jaar.
• WAIS IV : (Wechsler Intelligence Test for Adults, 4e versie) is in Vlaanderen de meest gebruikte intelligentietest voor volwassenen van 16 - 85 jaar.
• WPPSI-IV : Intelligentietest voor kinderen van 4 – 7 jaar (vanaf sepetember 2020)
• Verkorte Intelligentietest voor terugbetaling logopedie (7 subtesten)